Tết về từ tháp chạp. Tháng chạp lạnh giá, tháng chạp bận rộn, quên sao được tháng chạp thân yêu. Tháng giáp tết nhiều kí ức đẹp và vương chút hoài niệm.
Năm ba tuổi, bố đèo mình đi chợ tết. Trời lạnh, gió thổi lồng lộng. Bố mua cho áo nhung đỏ kẻ ca rô. Áo nhung sau này vẫn trong góc tủ, mình quá lớn để có thể mặc vừa chiếc áo, hơi ấm chiếc áo vẫn thoảng đưa, nguyên vẹn tình cảm bố dành cho chúng mình. Mẹ kể ngày còn nhỏ, đêm, hai chị ngủ cùng bố trên phản ngựa, mình ngủ cùng mẹ. Tránh mùa đông giá rét, các chị mỗi người chui vào một bên hông chiếc áo rét của bố. Mình luôn được mẹ cho gối đầu bằng cánh tay.
Ngày cuối năm gắn liền tháng chạp. Phiên chợ tết nhộn nhịp báo hiệu tết về. Chợ thị xã, không xa làng mình là mấy. Phiên chợ mà bố đã mua áo nhung cho mình. Phiên chợ vào mùa thu hoạch mía, người làng vẫn đem ra chợ. Chả là quê mình có những đồi mía bao quanh làng. Mía đến kỳ thu hoạch, được chặt bó thành từng bó. Trời chưa tảng sáng, tiếng rì rầm vang lên, người làng chở mía dọc con đường thôn ra chợ thị xã bán. Trưa về, chiếc xe thồ nhẹ tênh, chồng đèo vợ cùng túi cói đựng tiền bán mía treo trước tay lái.
Xung quanh ngôi làng mình ở, không chỉ có chợ thị xã mà có cả chợ huyện, chợ làng. Chợ thị xã vẫn là phiên chợ mà người làng chọn đi thường xuyên hơn cả. Bởi lẽ giản đơn vô cùng, làng thuần nông nhưng cách thị xã 5, 6 cây số. Chợ thị xã vừa tiện đường nhựa, vừa nhiều hàng hóa đa dạng, phong phú. Chợ họp tất cả các ngày, bước vào tháng chạp, chợ đông đúc, nhộn nhịp, ngào ngạt người. Đến phiên chợ tết, ăn bát bún nóng, uống vài ly rượu, như một cách tiễn năm cũ và đón năm mới của nhiều cánh mày râu nơi thôn làng.
Từ sau ngày ông Công ông Táo chầu trời, không khí tết đã xốn xang khắp làng trên xóm dưới, khắp con đường bê tông đổ ra chợ, cả những con phố và ngõ nhỏ của thị xã quê mình. Mình mua đồ khô trong siêu thị như miến, măng khô, đậu xanh, mì chính, đường, bánh kẹo. Các loại thực phẩm rau dưa, thịt cá thì nhất định phải ra chợ rồi.
Phiên chợ tết khác hẳn ngày thường, lá dong xanh, lạt gói bánh chưng lác đác xuất hiện cuối chợ. Mình mua xu hào của bác gái dáng người to béo, phốp pháp. Cạnh đấy, hàng bắp cải chất thành từng đống. Phía cổng chợ phụ, hàng cam vàng đầy hai sọt gác trên xe máy. Mình tiến gần đến hàng bác bán dưa chuột. Dưa ta, thơm, xanh non từng quả. Bác chừng trên sáu mươi tuổi, người gầy và đen. Trong lúc cân dưa cho mình, bác vô tình để lộ tấm ảnh trên chứng minh thư, bức ảnh là người đàn ông mặc bộ quân phục công an. Mình thốt lên “Ái chà! Bác trước kia oai ghê!”. Bác đáp lại mình “Hình ngày xưa đấy”.
Đêm giao thừa khoảnh khắc thiêng liêng. Tràng pháo, tiếng pháo giấy nổ đì đoằng nhiều năm làm nên đặc trưng của tết dân tộc. Ba mươi tết, trời tối, mình tám, chín tuổi, chui vào trong chăn thò đầu ra ngó bố cầm lửa châm vào tràng pháo treo trước hè. Mình không bao giờ quên cảm xúc lúc đấy. Đêm tĩnh vô cùng đã được tiếng pháo giấy hồng nổ tung, âm thanh rộ lên từng đợt. Nhà mình rồi liên tiếp các nhà khác trong thôn xóm mình. Từng đợt pháo nổ cho mình cảm giác mùa xuân được đánh thức. Năm mới đã về. Xác pháo màu hồng, đỏ sẽ vun vào góc nhà, người ta kiêng quét nhà trong ba ngày tết.
Tết còn đó vị sinh tố từ những loại rau củ quả nhà trồng. Nào là sinh tố táo, cà rốt, nước gừng, lạc nhân,.... Những năm đấy, rau củ quê mình rất sẵn, mía chặt trên đồi, mật được kéo và nấu thủ công. Hạt bắp, gạo nếp cần rang lên, xay mịn. Lạc cũng rang lên, sát vỏ. Gừng nướng chín và vắt lấy nước,... Rồi pha thành ly sinh tố thơm ngon mình cứ nhớ mãi hương vị ấy, may thay bây giờ may mắn tìm được GPurely một loại sinh tố hữu cơ uống liền giúp mình tìm lại hương vị cũng như những kỷ niệm xưa cũ…
Tuổi thơ mình đã trải qua nhiều cái tết đượm mùi, đượm vị như vậy. Cho tới bây giờ, Mình đôi khi vẫn tìm về kỉ niệm cũ bằng cách làm lại món sinh tố đó trong ngày tết, món ăn mọi người trong nhà đều tấm tắc khen ngon dù không ai thể hiện bằng lời ra ngoài.
Nhiều tết trở lại đây, mình có thói quen ngắm hoa tết mỗi khi mùa xuân đến. Ngắm cành đào, giò phong lan, hoa ly, hoa lay ơn, hoa cúc… những loài hoa nở rộ dịp tết Nguyên Đán. Không phải mua hoa tết lúc nào cũng được, nó cần dựa vào cảm xúc, tâm trạng và quan niệm. Mình hay đi xe máy vào chiều 29 hoặc 30, những lúc như vậy mình chọn vài bông hồng, bông lay ơn hay cúc. Cuối năm đấy mình như tìm được câu trả lời, tết nghĩa là gì? “Tết nghĩa là còn mãi”.
Mình trả lời như thế vì không ai có thể định nghĩa được hết thế nào là Tết? Tết là trở về với chính mình, trở về với tình yêu gia đình.
Tham khảo:
